Prawo jest po Twojej stronie. Porady prawne On-line Leszek Poręba



Prawa autorskie – umowy prawa autorskiego. Cechą charakterystyczna majątkowych praw autorskich jest ich zbywalność. Oznacza to, że prawa te mogą zostać przeniesione na inne osoby w drodze dziedziczenia bądź też umowy. Przepisy ustawy z dn. 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim rozróżniają dwa typu umów: umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe oraz umowy licencyjne, czyli umowy o korzystanie z utworu. W sferze umów prawa autorskiego pełne zastosowanie ma zasada swobody umów pozwalająca określić w sposób zindywidualizowany treść, formę oraz stronę umowy. Z racji tego, że umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe oraz umowy licencyjne są kategorią ogólną, podobnie jak umowy przenoszące własność, postanowienia dotyczące przeniesienia tych praw, bądź też udzielenia licencji stanowią część umowy nazwanej (np. umowy sprzedaży, o dzieło) lub nienazwanej. Bez względu jaką danej umowie przenoszącej autorskie prawa majątkowej lub umowie korzystania z utworu strony nadały nazwę stosuje się w pierwszej kolejności przepisy prawa autorskiego, a przepisy prawa cywilnego stanowią ich uzupełnienie. Umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych są umowami na mocy których ma dojść do przejścia jakiegoś gospodarczo i prawnie wyodrębnionego elementu całości prawa autorskiego. Zwykle nawiązuje się do tzw. pól eksploatacji, czyli wyodrębnionych formy korzystania z dzieła. Wyliczenie pól eksploatacji w art. 50 pr. autorskiego ma charakter przykładowy – strony mogą ustalić w umowie również pola eksploatacji niewymienione w tym przepisie. Istotne znaczenie ma fakt, iż umowa przenosząca prawa obejmuje jedynie pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione oraz znane w chwili jej zawarcia (art.41 prawa autorskiego). Taka konstrukcja ma na celu wzmocnienie pozycji prawnej twórcy jako strony słabszej oraz ochronę przed udzieleniem kontrahentowi zbyt daleko idących praw. Przepis art. 41 pr. autorskiego nie przekreśla jednak możliwości przeniesienia całości praw na inną osobę. Może to nastąpić poprzez wymienienie w umowie wszystkich znanych pól eksploatacji, bądź też przez stwierdzenie, że strony przenoszą znane sobie prawa autorskie do całości utworu. W przypadku braku wyrażenia przez strony swej woli co do przejścia praw wspomniana ustawa preferuje postać umów licencyjnych. Umowa, której celem jest przeniesienie praw musi jednoznacznie wskazywać, że zamiarem stron było owo przeniesienie autorskich praw majątkowych poprzez użycie zwrotów takich jak: „twórca sprzedaje” lub „twórca przenosi”. W przypadku braku takiego sformułowania umowa będzie uważana za umowę licencyjną. Umowa licencyjna jest umową korzystania z utworu na wymienionych polach eksploatacji przez określony czas, z reguły o charakterze odpłatnym. Umowa ta zawarta jest pomiędzy licencjodawcą, którym może być jedynie twórca lub jego następca prawny a licencjobiorcą, którym może być każdy. To co wyróżnia te umowę to udzielenie jedynie uprawnienia do korzystania z dzieła, a nie wyzbycie się praw przez uprawnionego. Korzystanie z utworu może przybrać różną treść w zależności od woli stron. Licencjodawca może być zobowiązany do podjęcia określonych działań (np. wyzbycia się utworu), jednakże bez względu wyznaczony zakres obowiązków będzie on zobligowany do niepodejmowania czynności, które mogłyby spowodować utrudnienie bądź uniemożliwienie korzystania z utworu przez licencjobiorcę.

Dane kontaktowe